De geschiedenis van Negresco is vooral de geschiedenis van Wilhelmus Cornelis Maria Habraken en de katholieke missie in Djockjakarta. Het bedrijf Mignot & de Block in Eindhoven was met nadruk een Katholiek bedrijf. Nog in de zestiger jaren begon de werkdag met een weesgegroetje. En zoals in "klatergoud" te lezen valt was het ook bij negresco gebruikelijk.
Wilhelmus Cornelis Maria Habraken, Kwartelstraat 10, Eindhoven, is geboren op 31-05-1905 in Eindhoven, zoon van Wilhelmus Hendricus Franciscus Habraken en Elisabeth Cornelia Bodenstaff.
Wim Habraken was vrijgezel en 21 jaar toen hij in 1926 naar Nederlands Indië gestuurd werd.
Beroep: Directeur Sigarenfabriek Negresco N.V.
Wilhelmus trouwde, 26 jaar oud, op 24-12-1931 in Eindhoven met Angelina Josephina Franssen, Gestelsestraat 63, Eindhoven, 25 jaar oud. Angelina is geboren op 22-09-1906 in Roermond.
Ze vertrokken na hun huwelijk naar Djokjakarta, Indonesie [bron: BS Eindhoven Deel 30k Jaar 1931 Akte 765 ]
Het gezamenlijke personeel van Negresco in de periode 1930-1936.
In het midden W.C.M. Habraken (31-5-1905/17-2-1957)en A. Habraken-Franssen.
De vooroorlogse directeur W.Habraken van N.V. Negresco schreef in 1950 in zijn artikel voor de uitgave van het "omblaadje" bij het vijftigjarig jubileum van Remi Mignot:". . .dat, wanneer wij in den Souvereinen Staat van Indonesie welkom zijn en met den opbouw van Negresco weer kunnen beginnen, de grondslag hiervoor gelegd is door den Heer Remi Mignot, . . .Bij de Japanse inval in Indonesie hadden ruim 1500 mensen een goed bestaan bij de N.V. Negresco..."
Bij de viering van het jubileum was Habraken alweer in de fabriek in Djokjakarta waar hij temidden van het Indisch personeel de heer Remi 'radiographisch' toesprak.
28-12-1956 Pater R. van Thiel S.J. speldt de Heer W.C.M. Habraken het ridderkruis van de orde van Sint Sylvester op. (Sint Sylvester is een orde voor zeer verdienstelijke katholieke leken.)
Toen hij in 1956 naar Nederland ging om zijn zilveren huwelijksfeest te vieren, liet hij naar later bleek zijn levenswerk in Indonesie achter.
Op zondag 17 februari 1957 is te Eindhoven plotseling overleden
de Heer Wilhelmus Cornelis Maria Habraken.
Tijdens zijn leven is hij een der grootste lekenapostelen van stad en gewest Jogjakarta geweest. De missie der Paters Jezuïeten dateert aldaar in zijn huidige vorm uit de tijd van de eerste wereldoorlog, toen de Paters Henricus van Driessche en Franciscus Sträter de hand aan de ploeg sloegen en de bodem rijp vonden voor missionering onder de Javaanse bevolking. Zonder de scholen door hen opgericht tussen 1916 en 1940, zou nooit de bloeiende missie van Jogja ontstaan zijn.
Op een geheel ander terrein als het onderwijs heeft ook de Negresco-sigarenfabriek, waarvan Pater van Driessche de initiatiefnemer is geweest, veel tot het missiewerk in Midden-Java bijgedragen. In een tijd, dat in Europa vrijwel nog niemand aan "technical assistance" ten behoeve van technisch onderontwikkelde gebieden dacht - in juli 1919 - werd deze fabriek, die praktische katholieke "technical assistance" bedoelde te geven, en zoals uit haar geschiedenis blijkt ook metterdaad gaf, in Jogjakarta opgericht. Zij moest "in het teken van het katholicisme" staan en deed dit ook door het gebed bij het begin en het einde van het werk, door het godsdienstonderwijs aan katholieke en sympathiserende niet-katholieke arbeiders gegeven; eigenlijk door de hele sfeer, die de stichters in ieder opzicht katholiek wensten te maken.
Zeer veel heeft de katholieke gemeenschap van Jogja aan de medewerking van de Firma Mignot & de Block uit Eindhoven te danken. Dat deze Negrescofabriek ook haar niet gering aandeel bijdroeg tot de verhoging van de maatschappelijke welstand in stad en gewest Jogjakarta, kunt u opmaken uit de omstandigheid, dat in 1924 niet minder dan 800 arbeiders bij haar werkzaam waren. Bij de naoorlogse verhoudingen moest de Negrescofabriek enigszins omgevormd worden om meer te voldoen aan de nationale eisen. De Bank Industrie Negara (Staatsindustrie-bank) nam het beheer over.
Daardoor kon er van katholiek bedrijf natuurlijk geen sprake meer zijn. Maar de "technical assistance" van de kant der firma Mignot & de Block bleef in de persoon van Habraken voortbestaan. In 1926, als jonge man van 21 jaar, werd hij door de firma Mignot en de Block naar Jogjakarta gestuurd. Daar heeft hij zich ontpopt als een uiterst deskundig tabak kenner en een waardevol organisator.
Toen het bedrijf overging naar de B.I.N., werd hij dan ook verzocht de leiding van het grote bedrijf op zich te nemen. Tot 1950 woonde hij in Jogjakarta met zijn gezin. (?) Brabander van geboorte en opvoeding heeft hij zijn godsdienstige aard nooit verloochend. Hij was een man van diep geloof, dat zich overal uitte in een stipt katholiek leven. Voor alle caritatieve en sociale werkzaamheden vond men bij hem een gewillig gehoor. Nooit deed men te vergeefs een beroep op zijn edelmoedige medewerking. Habraken was een joviale figuur. Zijn huis in Jogja was een gastvrij oord, waar naast luimen en grappen ook menig katholiek belang ernstig besproken werd en uitgedokterd. Voor dat alles vond hij bij zijn echtgenote een sterke steun. De voor enkele jaren opgeheven Katholieke Sociale Bond vond in hem jarenlang een ijverig en bekwaam penningmeester. Hij is een van de zeer weinige Nederlanders geweest, die het leven in het republikeinse Jogjakarta heeft aangedurfd. Hij moet zich daar, vooral na 1950, toen zijn gezin hem niet meer naar Jogjakarta kon volgen, wel eens eenzaam, gevoeld hebben. Maar hij hield vol. Hij bezocht daar als enige Nederlander de oude europese kerk aan de Kampementstraat. Door zijn robuuste gestalte viel hij daar op. Innig verheugd was hij telkens, als hij hoorde van de groepen Indonesiërs, die in Jogja het H. Doopsel ontvingen. Hij was blij met de uitgroei van het katholiek onderwijs in stad en omgeving. Overal waar een katholiek feest was verscheen hij. Kerstmis 1955 heeft hij middernacht nog gevierd in de oude Jogjase pastorie, waar hij een welkome gast en vriend was. Gewoonlijk ging hij echter december en januari in Eindhoven doorbrengen bij vrouw en kinderen. Dan ging hij weer terug tot de volgende decembermaand, om het bedrijf te leiden en de vele problemen op te lossen en aan zijn opvolgers duidelijk te maken. Elke keer zei hij dan, dat het nu toch werkelijk de laatste maal was ... maar telkens verscheen hij weer in Java... hij kon van het kribje niet scheiden. Daar in Jogja lag zijn levenswerk, daar heeft hij zijn hemel verdiend, zoals zijn bidprentje zegt "door in rusteloze christelijke arbeidzaamheid en Brabantse goedmoedigheid een voorbeeld te zijn van een katholiek echtgenoot, vader en werkgever in het aanzicht van een niet-katholieke maatschappij". In december 1956 zou hij dan eindelijk voor altijd vertrekken. Die hem kenden, hebben nooit geloofd, dat het voor goed zou zijn. Toch is het dat geworden, zij het op een andere wijze dan men kon vermoeden. Op 28 december 1956, bij gelegenheid van zijn zilveren huwelijksfeest, werd hij in Eindhoven tussen zijn geliefden, namens Z.H. Excellentie Mgr. A. Soegyapranata begiftigd met het Pauselijk ridderkruis van de Orde van Sint Silvester, een erkenning van zijn grote verdiensten gedurende zijn 30 Jogjase jaren. De arbeiders der onderneming hebben het geld voor de eretekenen bijeengebracht. Hij was er gelukkig mee; hij zag er een bewijs in, dat hij zijn leven goed had besteed. Weinige weken daarna op 17 februari riep O.L. Heer hem plotseling op ten hemel. Ondoorgrondelijk zijn Gods raadsbesluiten. Op 29 februari werd hij ten grave gedragen door talloze blanke en bruine vrienden. Reeds waren de eerste reacties uit het verre Jogja in Eindhoven binnengekomen. Ook ginds treurden velen over zijn heengaan. Geen wonder. Deze sympathieke lekenapostel laat een leegte achter; maar hij heeft door zijn levenswijze duidelijk geleerd, hoe deze door anderen moet worden aangevuld - en dat zullen zijn leerlingen doen. Zo zullen zijn werken in de werken van anderen blijven voortleven. Hij ruste in vrede !
R. VAN THIEL S.J.
Nieuws van den dag voor Nederlandsch Indië 22-01-1935 benoemd W.C.M. Habraken lid Tabaksaccijns-Commissie.
Op de website van Taru Martani
worden nog foto's gebruikt van Negresco uit het blad van de jezuïten.
1919 Negresco Klatergoud
1919 Geregistreerde bezoeken van de familie
1923 Sigarettenfabriek Negresco
1923 Remi Mignot Opening sigarettenfabriek Negresco
1926 Negresco (Mignot & de Block)
1930 Uitbreiding sigarettenfabriek Negresco
1933 Het einde van de sigarettenfabriek Negresco
1952 Taru Martani was Negresco
2011 Negresco Taru Martani
2011 Taru Martani op Flickr
1957 bidprentje Wilhelmus Habraken